2024 yılının ikinci yarısından itibaren Türkiye’de yaşanan ekonomik daralma, iş gücü piyasasını büyük ölçüde etkiledi. Ancak 2025 yılı, tarım ve sağlık teknolojileri açısından önemli fırsatlar sunuyor. Bu iki sektör, hem ekonomik büyüme hem de istihdam yaratma açısından büyük bir potansiyele sahip. Yenilikçi teknolojilerin uygulanmasıyla beyaz yaka istihdamında artış beklenirken, ekonomik kalkınma için de önemli fırsatlar yaratılıyor. KAGİDER için hazırladığım bu yazıda, 2025 yılına dair genel istihdam öngörülerini ve tarım ile sağlık teknolojilerinin ekonomiye katkılarını ele alıyorum.
Genel İstihdam Trendleri ve Öngörüler
Mavi Yaka İstihdamı
2025 yılı itibarıyla Türkiye’de mavi yaka çalışan sayısının yaklaşık 10 milyon seviyesine ulaşması bekleniyor. En fazla istihdam artışı beklenen sektörler arasında lojistik ve depolama yer alıyor. E-ticaretin hızla büyümesiyle birlikte bu sektörde yaklaşık 800,000 çalışanın istihdam edilmesi ve %6-8 oranında büyüme öngörülüyor. Tarım ve gıda işleme sektöründe ise yerel üretim artışıyla birlikte 1,5 milyon çalışanın istihdam edilmesi ve %5-7 büyüme bekleniyor.
Buna karşılık, inşaat sektöründe büyük projelerin yavaşlaması nedeniyle %4-5 oranında bir daralma tahmin ediliyor. Aynı şekilde, tekstil ve hazır giyim sektöründe de iç tüketimdeki azalma nedeniyle %3-4 oranında bir küçülme bekleniyor.
Beyaz Yaka İstihdamı
Beyaz yaka istihdamı 2025 yılında yaklaşık 6 milyon seviyelerine ulaşacak. Teknoloji ve dijital hizmetler en hızlı büyüyen sektörler arasında olacak; yapay zeka ve veri analitiği gibi alanlarda 450,000 kişinin istihdam edilmesi ve %8-10 oranında bir büyüme bekleniyor. Ayrıca, finans ve danışmanlık alanlarında stratejik taleplerin artmasıyla 300,000 kişinin istihdam edileceği ve %7-9 oranında bir büyüme öngörülüyor.
Perakende ve hizmet sektörü, tüketici harcamalarındaki azalma nedeniyle %5-6 oranında daralacak ve yaklaşık 600,000 kişi istihdam edilecek. Turizm ve otelcilik sektöründe ise %4-5 oranında bir küçülme ve 250,000 kişinin istihdam edilmesi bekleniyor.
Gri Yaka İstihdamı
Türkiye’de gri yaka iş gücü, tekniker, teknisyen ve kalite kontrol uzmanları gibi ara kademe rollerini kapsıyor. 2025 yılı projeksiyonlarına göre bu segmentte yaklaşık 2,5 milyon kişi istihdam edilecek.
Özellikle sağlık ve bakım hizmetleri sektörü, yaşlanan nüfus ve artan sağlık hizmeti talepleriyle %8-10 oranında büyüme gösterecek ve 400,000 kişiye iş sağlayacak. Enerji ve çevre teknolojileri sektöründe de sürdürülebilirlik politikalarının etkisiyle %6-8 büyüme ve 200,000 kişilik yeni istihdam öngörülüyor.
Daralma beklenen sektörler arasında otomotiv ve yan sanayi dikkat çekiyor. Üretim maliyetlerinin artması ve küresel talep belirsizlikleri nedeniyle %5-6 oranında küçülme yaşanabilir. Geleneksel imalat sektörü de ekonomik yavaşlama ve düşük katma değerli üretim nedeniyle zorlanacak; %4-5 daralma bekleniyor.
Tarım ve Sağlık Teknolojileri: 2025 İstihdam ve Ekonomik Katkı Öngörüleri
Tarım Teknolojileri
2025 yılında tarım teknolojileri sektöründe yaklaşık 30,000-35,000 beyaz yaka çalışanın istihdam edilmesi bekleniyor. Tarım mühendisleri, veri analistleri, yazılım geliştiricileri ve biyoteknoloji uzmanlarına olan talep artacak. Dijital tarım çözümleri sayesinde %10-12 büyüme öngörülüyor.
Tarım teknolojileri, verimlilikte %15-20 artış sağlayarak hem yerel tüketimi destekleyecek hem de ihracat kapasitesini artıracak. Türkiye, bu alanda Ar-Ge yatırımları ve yapay zeka teknolojileri ile bölgesel bir merkez olma potansiyeline sahip.
Sağlık Teknolojileri
Sağlık teknolojileri sektöründe ise 50,000-55,000 beyaz yaka çalışanın istihdam edilmesi ve %12-15 büyüme bekleniyor. Biyomühendisler, veri bilimciler ve genetik mühendisleri gibi alanlardaki talep artışıyla sektörde güçlü bir gelişim öngörülüyor.
Dijital sağlık çözümleri ve tele-tıp hizmetlerinin yaygınlaşması, sağlık hizmetlerine erişimi artırırken, Türkiye’yi sağlık teknolojilerinde bölgesel bir lider yapma potansiyeli taşıyor.
Gıda ve İlaç Sektörlerinde İstihdam Öngörüleri
Gıda sektörü, 2025 yılında yaklaşık 1,5 milyon mavi yaka çalışanı istihdam etmeyi hedefliyor. Gri yaka iş gücünde ise 250,000 çalışanın yer alması ve beyaz yaka istihdamında %6-8 büyüme bekleniyor. İlaç sektörü, genişleyen üretim kapasitesiyle 75,000 mavi yaka, 30,000 gri yaka ve 60,000 beyaz yaka çalışana iş olanağı sağlayacak.
Sonuç
2025, Türkiye’nin tarım ve sağlık teknolojileri alanında ekonomik sürdürülebilirliğini güçlendireceği bir yıl olacak. Bu sektörler, teknoloji odaklı yeniliklerle hem istihdam yaratacak hem de verimliliği artıracak. Tarım ve sağlık teknolojileri, Türkiye’nin dijital dönüşüm sürecinde ve ekonomik kalkınmasında önemli rol oynayacak ve istihdam krizine çözüm sunacak.
Veri Kaynakları:
Bu yazıdaki öngörüler ve rakamlar, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerinden, sektör raporlarından ve önde gelen araştırma kuruluşlarının (McKinsey, Deloitte, PwC gibi) öngörü raporlarından derlenmiştir. Özellikle tarım ve sağlık teknolojileri alanlarındaki istihdam projeksiyonları, sektörel trend analizleri ve yatırım raporlarına dayanmaktadır. Ayrıca, TÜİK’in yayımladığı sektörel büyüme ve istihdam raporları, dijital dönüşüm ve teknoloji yatırımları konularında yapılan çalışmalara referans alınmıştır.
Girişimci
KAGİDER Üyesi