Nisan’da İstihdam Artışının Tamamı Kadınlardan

Geçen hafta TUİK’in yayınladığı istatistiklere göre Nisan ayında işsizlik oranı önceki aya göre %13.0’ten %13.9’a yükseldi. İstihdamın çalışabilir nüfus içindeki payını gösteren istihdam oranı ise %44.6’dan %44.2’ye geriledi. İstihdam piyasasındaki bu bozulma istihdamın bir ayda 193 bin kişi azalmasından ve tarım dışı istihdamda düşüşün 255 bin kişi olmasından kaynaklandı. Toplam işsizlik oranındaki artışa rağmen kadın işsizlik oranı %16.3’ten %15.9’a geriledi; istihdam oranı %27.0’den %27.40’a çıktı. Nisana ayında istihdamdaki düşüşün tamamı erkek istihdamındaki düşüşten kaynaklanırken kadın istihdam piyasasında işgücüne katılan 124 bin kişiye karşılık 142 bin kişilik istihdam yaratılması işsizlik oranını düşürmüş görünüyor. Bu artışın 54 bin kişisi tarımda kalan 88 bin kişisi ise tarım dışı sektörlerde istihdam edilmiş durumda.

TUİK’in işsiz sayısının işgücüne oranlanması ile bulunan işsizlik oranının tam resmi vermeye yetmemesi nedeniyle geniş tanımlı işgücü istatistikleri yayınlıyor. Buna göre işsiz sayısına az sayıda saat çalışan ancak daha fazla çalışmak için istekli olan kesimle potansiyel işgücünü toplayarak geniş tanımlı bir işsiz sayısına ulaşıyor. Bu sayıyı işgücü ve potansiyel işgücünün toplamına oranlayarak atıl işgücü oranını buluyor. Bu tanıma göre Türkiye’de %15.9 gibi halihazırda yüksek olan kadın işsizlik oranına bu kesim de eklenince atıl işgücü oranının Nisan’da %33.3 olduğunu görüyoruz.

İşsizlik oranı düşerken atıl işgücü oranının bu yüksek seviyelere çıkması ülkede çalışmaya hazır, iş olduğunda hemen işbaşı yapabilecek çok büyük bir kaynağın olduğunu ancak bu kaynağın kullanılamadığını gösteriyor. Önceki ay görülen %33.5’ten çok hafif bir düşüş söz konusu olmakla birlikte Nisan sonunda gerçekleşen tam kapanma nedeniyle hem işsizlik hem atıl işgücü oranının çok yükselmesini bekleriz. Ayrıca kadınların daha çok hizmet sektöründe istihdam ediliyor olması dolayısıyla kapanmanın etkileri kadın istihdamında erkek istihdamına nazaran daha sert görülebilir. Hatırlatmak gerekirse Nisan itibariyle 8.8 milyon kişilik kadın istihdamının 5.1 milyon kişisi hizmet sektöründe istihdam ediliyor. Aşılamanın etkisi ve ekonomik açılma ile birlikte artış göstermesi beklenen kadın istihdamının seyrinin yakından takip edilmesi gerektiğini ve artışın sadece ücretsiz aile işçisi sıfatıyla çalıştırılan tarım sektöründe değil tüm sektörlere yayılır şekilde gerçekleşmesi için gerekli önlemlerin alınması ve teşviklerin hayata geçirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Aksi takdirde pandemi sonrası kadın işsizlik oranının yapısal olarak çift haneli oranlarda kalması ve ekonominin çok önemli bir kaynağının atıl kalarak katma değer yaratmaktan uzak kalması söz konusu olacaktır.

Özlem Derici Şengül

KAGİDER Ekonomi Danışmanı