Türkiye Kadın Girişimciler Derneği KAGİDER olarak, TBMM tarafından kabul edilen Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında kadın istihdamına yönelik teşvik programlarının yer almasından ve toplumsal cinsiyete duyarlı bütçe çalışmalarının gündemde olmasından memnuniyet duyuyoruz. Ancak, belirlenen “kadının ekonomik olarak güçlenmesi hedefleri”ni yetersiz buluyor, “Türkiye’de kadın daha iyiyi gerçekleştirebilir” diyor ve hedeflerin yükseltilmesini talep ediyoruz.

KAGİDER olarak, hazırlık sürecine farklı alt komiteler aracılığı ile katkı sunduğumuz Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında, kadın potansiyelini dikkate alan ve kadına yönelik hedeflere yer veren bir çalışma ortaya konulmasını yakından takip ediyor, sürece liderlik yapan T.C. Kalkınma Bakanlığı’na ve kadın konularındaki katkısı için T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na teşekkür ediyoruz. Bu kapsamda programda kadın istihdamına yönelik teşvik programlarının yer almasından, toplumsal cinsiyete duyarlı bütçe çalışmalarının planda yer bulmuş olmasından memnuniyet duyuyoruz.

Ancak, TBMM tarafından kabul edilen ve hazırlanacak eylem planı çerçevesinde hayata geçirilecek olan 10. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nın, kadının ekonomik güçlenmesi alanında kadın istihdam ve işgücüne katılma hedeflerinin düşüklüğü ve kadın girişimciliğine yönelik somut hedefler olmayışı açısından yetersiz olduğu görüşündeyiz. Plandaki söz konusu hedeflerin yükseltilmesini talep ediyoruz. 

2014-2018 Kalkınma Raporu’nda belirlenen kadın istihdam hedefi yüzde 31 ve kadının işgücüne katılımı hedefi  yüzde 34,9 olarak açıklanmıştır. Söz konusu alanlarda bugün sahip olduğumuz oranların yüzde 26 ve yüzde 29’dur. Her iki alanda da 5 puanlık artışların ülkemizdeki kadınlar için düşük hedefler olduğunu düşünüyoruz.

Türkiye, OECD kurucu ekonomilerinden ve G-8’in temel ekonomilerinden birisi ve AB üyelik sürecindeki bir küresel aktördür. Aynı klasmanda hedefler koyduğumuz gelişmiş ekonomilerin kendi hedefi yüzde 60 – yüzde 70 arasında iken, 2018 yılı kadın istihdamı hedeflerini ülkemiz için yetersiz buluyoruz. Ekonomik gelişmişlik, kalkınma, büyüme ve gelir adaleti ile birlikte insan kaynağının en üst düzeyde geliştirilmesini ve ekonomide eşitlik anlayışını beraberinde getirir. Kadın istihdamı için daha büyük hedefler belirlenmeden, üretim süreçlerinin tümünde eşitlik anlayışını benimsemeden arzu edilen gelişmişlik seviyelerine erişmek mümkün olmayacaktır. Türkiye’de kadının ekonomiye katkısına ve yerine inanıyor ve güveniyoruz.

Rasyonel hedefler, eğitim ve istihdam bağlantısının kuvvetlendirilmesi, iş ve ev yaşamı uzlaştırma mekanizmalarının yasalarla belirlenip uygulanması, kadınlar için yeterli sayı ve kalitede işlerin yaratılması ile bu hedefleri yükseltmek ve yakalamak mümkündür.

Planın ana hedefi “2018 yılında GSYH’nın 1,3 trilyon dolara, kişi başına gelirin 16 bin dolara yükseltilmesi, ihracatın 277 milyar dolara çıkarılması, işsizlik oranının yüzde 7,2’ye düşürülmesi” olarak belirlenmişken, bu hedeflere sadece %31’lik kadın istihdam oranı ile nasıl ulaşılabileceğini sorgulamak ve kadın katkısının hedefleri tutturmak için önemli bir etken  olacağına dikkat çekmek istiyoruz.

Planda, “kadın ve aile” başlığı altında temel hedef toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında “kadınların öncelikle aile kurumunun koruyarak güçlendirilmesi” şeklinde ifade edilmiştir. KAGİDER’in temel misyonu kadınların öncelikle özgür ve eşit bireyler olarak tüm ekonomik süreçlere katılmasıdır. Kadınların güçlendirilmesinin, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasının, kadın ve erkekleri eşit bireyler olarak görmek ve kadını sadece aile kavramı dahilinde güçlendirme anlayışından öte birey olarak güçlendirmekle mümkün olduğunu düşünüyoruz.

Kadına karar mekanizmalarında yer veren şirkelerin, yer vermeyen şirketlere göre daha başarılı olduğu çeşitli araştırmalarla kanıtlanmışken, Türkiye’nin ekonomisine de kadının katkısının başarıyı getireceğine inanıyoruz.

Girişimcilik ve KOBİ’ler başlığı altında, plan kapsamında  kadın ve genç girişimciliğinin gelişimine öncelik verileceği ifade edilmesi, öncelikler arasına girmesi adına sevindiricidir. Bununla birlikte sayısal hedefler ve beklentiler arasında kadın girişimcilerin kuracakları yeni işletmelere yönelik somut hedeflerin rapor hazırlık sürecinde çalışılmış ancak raporda yer almamış olması düşündürücüdür. İstihdam potansiyeli açısından öncelikler arasında alınan kadın girişimciliği için somut hedeflere ve politikalara ihtiyaç vardır.

TBMM tarafından Kabul edilen 10. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nı kadının ekonomik güçlenmesi alanında kadın istihdam ve işgücüne katılma hedefleri açısından yetersiz buluyor, plandaki söz konusu hedeflerin yükselmesini talep ediyoruz.