I. Genel Olarak

Bu raporda “E-Tradebook İspanya” çalışmasından esinlenerek için hazırlanmış ve içinde ülke profili, pazar bilgileri, dış ticaret ve vergilendirme esasları, devlet yatırım teşvikleri, “Golden-Visa” uygulamaları ve bazı kişi ve kurumların iletişim bilgileri ile bu yönde fayda sağlayacak internet siteleri gibi bilgiler yer almaktadır.  

II. Ülke Profili

1. GSYİH (OECD 2016)  36.443 USD

2. Büyüme Oranı (OECD 2016) % 2,4

3. Nüfus (IMF 2016) 46.500.000

4. Yüzölçümü  504.782 km2

5. Başkent Madrid 

III. Pazar Bilgileri 

1. Ekonomik Yapı

Dünya Bankası’nın 2016 yılı verilerine göre İspanya, GSYİH’e göre dünyanın 16., Avrupa’nın ise 4. büyük ekonomisidir. 

Tarım sektörü İspanya’nın GSYİH’nin sadece %2,5’ini oluştururken, hizmet sektörünün payı %75’e yükselmiştir. Perakendecilik, turizm, bankacılık ve telekomünikasyon sektörleri ülke ekonomik faaliyetinin en önemli unsurlarındandır. Diğer taraftan GSYİH’nin %17’lik kısmını oluşturan sanayi sektörü ekonomideki önemini korumaktadır.

2. Pazarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

i.     Ticareti Etkileyen Kültürel Faktörler

İspanyolların ticari ilişkileri ile kişisel ilişkilerini birlikte yürütme alışkanlığı sebebiyle görüşmeleri yüz yüze gerçekleştirmek İspanya piyasasına girişte en etkili yoldur. Öte yandan, ticari ilişkiler ile kişisel ilişkileri paralel yürütüyor olmaları, İspanyolların profesyonel açıdan resmi ve ciddi davranış biçimine sahip olmalarını etkilememektedir. 

ii.     Kullanılan Para Birimi ve Lisan

Avrupa Birliği (“AB”)’ye dâhil olmasının ardından, 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren ülkenin resmi para birimi Euro olarak kabul edilmekle beraber peseta da varlığını korumuştur. Ancak 1 Mart 2002’den itibariyle tüm ödemelerde sadece Euro para birimi geçerlidir. Ülkenin resmi dili İspanyolca olmakla birlikte özerk bölgelerde Baskça, Katalanca ve Galiçya dilleri de resmi dil olarak kullanılmaktadır. İspanya’da ticari hayatta İngilizce dilini bilme oranının az olması sebebiyle, hazırlanacak tüm anlaşmaların, belgelerin, e-postaların ve hatta kartvizitlerin İngilizce ve İspanyolca dillerinde hazırlanması uygun olacaktır.

iii.    Resmi Tatiller, Yerel Saat, Telefon Kodu ve Çalışma Saatleri

Yeni yıl 1 Ocak’ta, Kutsal Cuma 13 Nisan’da, İşçi Bayramı 1 Mayıs’ta, Meryem Ana Yortusu 15 Ağustos’ta, Milli Bayram 12 Ekim’de, Azizler Günü 1 Kasım’da, Meryem Ana’nın Günahsızlığı Yortusu 8 Aralıkta ve Noel tatili 25 Aralık’tadır. Bunların dışında sadece bazı bölgelere has farklı tatil günleri vardır. Yasal izin süresi, her çalışan için yılda 30 gündür. 

İspanya, Greenwich’e göre 1 saat ileridedir (GMT +1) ve Türkiye’den 2 saat geridedir. Kanarya Adaları ise İspanya’dan bir saat geridedir.

Resmi Daireler, Pazartesi-Cuma günleri, saat 08.00-15.00 arası çalışmaktadır. Diğer işyerleri, Pazartesi’den Cumartesi’ye kadar 10.00-13.30 ve 17.00-20.30/21.00 saatleri arasında çalışmaktadır.

Bir İspanyol geleneği olan siesta (öğle uykusu) ise, hayatı eskisi kadar etkilememektedir. İspanyol gazetesi El Pais’e göre İspanyolların sadece %16’lık kısmı ise her gün siesta yapmakta, ve hiç siesta yapmayan kısım ise İspanyolların %59’unu oluşturmaktadır. Büyük mağazalarda, marketlerde öğle tatili uygulaması bulunmamakta ve birçok dükkân gece geç saatlere kadar hizmet vermektedir.

İspanya’da herhangi bir kişi ya da kurum ile iletişim kurmak için öncelikle uluslararası telefon kodu (+34) tuşlandıktan sonra 9 haneli telefon numarası girilmelidir. Barselona’nın telefon kodu 93, Madrid’in ise 91’dir. 

3. Genel Olarak Sektör Bilgileri

i.      İspanya’da Tarım ve Hayvancılık

Son yıllarda yaşanan kuraklık ve düzensiz yağışlar sebebiyle toprak kalitesinin düşüklüğü İspanya’nın tarım sektöründeki verimini olumsuz yönde etkilemiştir. Diğer yandan, gelişen sanayi ile de tarımın ekonomideki payı da azalmıştır.

Ülkenin değişik bölgelerinde hüküm süren farklı iklim şartları ve toprak özelliklerine paralel olarak tarım ürünleri de değişiklik göstermekte olup ılıman Akdeniz iklimine ait bitki türlerinin yanı sıra bazı tropik türler de yetiştirilmektedir. Ülkenin iklimi genel olarak modern ve sulu bahçe tarımına elverişli olup seracılık sektörü çok gelişmiştir. Başta narenciye olmak üzere her çeşit meyve ve sebzenin üretildiği ülkede üzüm bağları ve zeytinlikler kapladıkları tarımsal alan bakımında üretimde önemli bir pay sahibidir. 

İspanya dünyanın 3.büyük şarap ve zeytinyağı üreticisidir. 

Hayvancılık toplam tarımsal üretim değerlerinin %40’ını oluşturmaktadır. Sektör, et işleme sanayi ile bağlantılı ve güçlü bir yapıya sahiptir. Süt ve et sığırı yetiştiriciliği hayvancılıkta önemli alt sektörlerden birisidir. Özellikle domuz yetiştiriciliğinde dünyada önde gelen ülkelerdendir. Ayrıca İspanya, Avrupa’nın en büyük balıkçılık filosuna sahiptir.

ii.     İspanya’da Sanayi

Ülkenin geleneksel sanayisinin temelini metalürji sanayiinin geliştiği Bask bölgesi ve endüstriyel gelişime öncü olan tekstil sektörünün geliştiği Katalunya bölgeleri oluşturmuştur. Sanayi için en önemli sektörler enerji üretimi, petrol ve kimyasallar, taşıtlar ve gıda işlemedir.

Avrupa Otomotiv Üreticileri Birliği’nin 2016 yılı verilerine göre Avrupa ülkeleri arasında otomotiv üretimi sıralamasında İspanya 2. sıradadır.  Ancak sektördeki büyük firmalar İspanyollara ait değildir. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde ise İspanya toplam 1.564 otomotiv üretimi ile Almanya’nın arkasından gelmektedir. Günümüz İspanya merkezli otomotiv şirketlerine bakıldığında, SEAT ve spor araba üretimi yapan Tauro Sport Auto sektörün güçlü şirketlerindendir. 

iii. Madencilik 

İspanya, zengin mineral kaynaklarına sahip olmasına rağmen ihtiyacının üçte birine kadarki kısmını ithalat yolu ile karşılamaktadır. Ülke demir cevheri, cıva (dünyanın en büyük üreticisi), potasyum ve pirit rezervleri bakımından zengin olup az miktarda da uranyum rezervine sahiptir. Kömür madenleri ve demir cevheri yatakları kuzeyde, cıva rezervleri güneybatıda ve bakır ile kurşun yatakları Andalusya’da bulunmaktadır. Asturya’daki altın madeni Avrupa’daki en büyük altın madenlerinden biridir. İspanya aynı zamanda granit ve mermerde dünyanın önde gelen üreticilerindendir.

iv.     İnşaat

İspanya’da inşaat sektöründe faaliyet gösteren 400 bini aşan firma bulunmakta olup, firmalar çoğunlukla Katalunya, Madrid ve Endülüs’te faaliyet halindedir. Ancak İspanya’da inşaat sektörüne ayrılan finansman temini kolay değildir; bankalar tarafından projelere sağlanacak krediler ağır koşullara bağlanmıştır.

v. Turizm

İspanya’da turizm, sanayi ve bankacılık sektöründen sonra gelen ve ülke ekonomisine katkı bakımından üçüncü sırada yer alan sektördür. İspanya GSYİH’sinin yaklaşık %10’una katkıda bulunur. İspanya, 2017 Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayınlanan iki yıllık Seyahat ve Turizm Rekabet Endeksi'nde 136 ülke arasında 1. sırada yer almaktadır. İspanya Turizm Araştırmaları Enstitüsü (Instituto de Estudios Trusiticos) verilerine göre ise 2016 yılı itibariyle ülkeye toplam 75.563.198 turist girişi gerçekleşmiştir.

vi.   Enerji 

İspanya AB ülkeleri içinde en çok enerji tüketen 5. büyük ülkedir; petrol, doğalgaz ve kömür ihtiyacının çok büyük bir kısmında ithalata bağımlıdır. AB’nin istatistik ofisi Eurostat’ın verileri ışığında, 1990-2015 tarihleri arasında ülke içi enerji tüketimi artışında ilk sıradadır. Hidroelektrik enerji üretimi açısından bakıldığında, rüzgârdan yararlanarak etkin enerji üretiminin yapıldığı parkların sayısı ise son yıllarda hızla artmıştır. Ülke bu açıdan Almanya’dan sonra Avrupa’nın 2. büyük enerji üreticisidir ve rüzgâr enerjisi kapasitesini her yıl artırmaktadır. Yenilenebilir enerji ticaretinde dünyanın en büyük firması olan Iberdrola İspanyol menşeilidir.

vii.   Bankacılık 

İspanya merkez bankası, Banco de Espana’dır. İspanya içinde yurt içi şube ağı ve/veya yurtdışı temsilcilikler yoluyla faaliyet gösteren başlıca finans kuruluşları: Banco Bilbao Vizcaya Argentaria, Banco Espanol de Credito, Banco Pastor, Banco Popular Espanol, Banco Sabadell, Banco Santander Central Hispano ve Banco Atlantico olarak sıralanabilir. Yurtdışında da bürosu olan başlıca Ispanyol mevduat bankaları ise, La Caixa, Caja Madrid, Bancaja, Caja Galicia, Caja Duero, Caixa Nova ve İspanya Tasarruf Fonu Konfederasyonu’dur.

IV.   Dış Ticaret  

1 Ocak 1986 yılında AB üyeliği sonrasında, AB’nin diğer tüm ortak politikalarıyla beraber ortak ticaret politikasını da benimsenmiş ve ortak gümrük tarifesini uygulamaya konmuştur. Bu sebeple üye ülkelerden ithalatı yapılan ürünler, gümrük vergisinden muaf tutulmaktadır.  AB’ye üye ülkelerden yapılan ithalatta herhangi bir izne tabi olmayıp, miktar sınırlaması da yoktur. 

AB üyesi olmayan Türkiye ile İspanya arasında gerçekleşen ticarette 1955 yılında yürürlüğe giren Gümrük Birliği Antlaşması geçerlidir. Gümrük Birliği kapsamında Türkiye, tarım ürünlerinin sanayi bileşenleri ile sanayi ürünlerinin büyük bir kısmı için AB’nin Ortak Dış Tarifesini (ODT) kabul etmiştir. Buna ek olarak taraflar arasında yapılacak ticari işlemlere ilişkin tüm gümrük vergileri, nicel kısıtlamalar ve ücretler de kaldırılmıştır. Uygulamaya girmesiyle birlikte Gümrük Birliği, AB ile Türkiye arasındaki ticaret ve yatırımın büyümesini desteklemiş, Türkiye’de üretkenlik kazancını teşvik etmiş, Türkiye’nin müktesebata uyumunu kolaylaştırmıştır.

1.    İthalat ve İhracat Rejimi

AB üyesi olmayan ülkelerde, tarım ve sanayi ürünlerinde kural olarak serbest ticaret politikası benimsenmiştir. Tarım ürünlerinin ithalatında, ilgili AB ve İspanya mevzuatı gereğince, ithal edilecek malların çeşitli koşulları yerine getirip getirmediğine ilişkin olarak düzenlenen (AGRIM) ithalat sertifikası istenmektedir.

AB üyesi olmayan bazı ülkelerden yapılacak ithalatlarda ise, istisnaen daha önceden belirlenmiş ürünlerin ithalatında miktar kısıtlamaları ve kontrol önlemleri uygulanmaktadır. Bu tür kısıtlamalara konu olan ürünler arasında tekstil ürünleri, eldiven, ayakkabı, porselen, cam ve seramik mamuller, çelikten mamul ürünler, oyuncaklar ve bazı kimyasal ürünler yer almaktadır. Diğer taraftan uyuşturucular, ateşli silahlar, patlayıcılar ve cephane gibi bazı maddelerin ithalatı ise özel lisanslara tabidir. 

İspanya, coğrafi konumuna bağlı olarak AB içerisinde en uzun kıyı şeridine sahip olan ülkelerden biridir. Limanlarının, ülkenin ticaretindeki önemini vurgulamak açısından ihracatının %51’inin bu limanlar üzerinden gerçekleştiğini belirtmek faydalı olacaktır. 

i.     İspanya’nın Türkiye’den Gerçekleştirdiği İthalat

İspanya’nın Türkiye’den gerçekleştirdiği ithalata bakıldığında, ağırlıklı olarak tekstil ve hazır giyim, otomotiv ana ve yan sanayi, beyaz eşya ve demir çelik sektörü aktif rol oynamaktadır. Tekstil ve hazır giyim sektöründe Türkiye’nin İspanya’ya 2016 yılı ihracatı toplam 2.387.000.000 USD gibi bir değere sahiptir. Türkiye, alt sektörler bakımından özellikle tişört, fanila, diğer iç giyim eşyaları, kazak, süveter, hırka yelek, erkek ve kadın takım elbise ihracına yönelmiştir. Otomotiv ana ve yan sanayiine bakıldığında ise Türkiye otomobil, kamyonlar ve diğer ticari araçlar ile otomotiv yedek parçalarında 2016 yılında toplam 1 milyar USD’yi aşan ihracat gerçekleştirmiştir.

Beyaz eşya sektöründe 200 milyon USD değerinde, demir çelik sektöründe ise, özellikle sıcak hadde yassı mamulleri olmak üzere, Türkiye 2016 yılında İspanya’ya 112 milyon USD değerinde ihracat gerçekleştirmiştir. Tarım ve gıda ürünlerinin İspanya’ya ihracat potansiyeli incelendiğinde ise sanayi ürünleri kadar getirisi olmasa da sert kabuklu meyveler, kuru meyveler ve su ürünleri, ihracatın en yüksek olduğu sektörlerdir.

Türkiye, İspanya’nın ülke ithalatındaki pazar payı bakımından bu sektörlerde 2016 yılında ilk beşte yer alması ve uygulanan gümrük vergisi oranının %0 olması unsurları göz önüne alınarak bu sektörler gelecek vaat ettiği söylenebilir. Potansiyel sektörlerle ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için aşağıdaki linklere başvurabilirsiniz: 

- Sanayi Ürünleri 
- Tarım Ürünleri

İspanya’ya ihracat yapılırken yasal zorunluluklara ve ürün standartları ile ilgili uygulamalara dikkat edilmesi önem arz eder. İhracatın yapılacağı sektörle ilgili AB normlarına uygunluk garanti edilmelidir. Aksi takdirde bu ilgili yasayla öngörülen standartlara sahip olmayan ürünler pazara sunulamamakta veya pazardan kaldırılmaktadır. AB, bazı ürünlerin menşeine bakılmaksızın birtakım yasal zorunluluklar getirmiştir. Bazı temel standartlar, ISO kalite normları, çevresel kısıtlamalar, haklı rekabeti destekleyici sistemler, GLOBALGAP sertifikası, CE işaretli ürün zorunluluğu vb. şeklinde sıralanabilir.
Ürün standartları ile ilgili kurumlar: (i) Asociacion Espanola de Normalizacion y Certificacion (AENOR) (Standardizasyon ve Sertifikasyon Kuruluşu) (ii) Entidad Nacional de Acreditación (ENAC) (Milli Akreditasyon Kuruluşu), (iii) European Committee for Standardization (CEN) (Avrupa Standartlar Komitesi).

Ayrıca uluslararası ticaretin serbest akışını olumsuz etkileyen engellerin neler olabileceğine dair bilgiler TC Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinden alınabilir.

V.      Tarifeler ve Vergiler

i. Ticari Vergiler

Yabancı şirketler için vergi oranına bakıldığında ise, İspanya'da kurulmuş, kayıtlı ve etkin olarak İspanya'da yönetilen ve şirketler dünya genelinde elde edilen gelir ve sermaye kazançları üzerinden vergilendirilir. İspanya’da kurulu olmayan şirketler sadece İspanya kaynaklı gelirler ve sermaye kazançları üzerinden vergilendirilir.  Temel ulusal vergi çeşitleri, kurumlar gelir vergisi, gelir vergisi, şube kar vergisi ve katma değer vergisidir (“KDV”). Gelir vergisi, intikal vergisi, gayrimenkul vergisi de dâhil olmak üzere diğer vergiler özerk yönetimler tarafından toplanmaktadır. 

İspanya, İspanyolca holding şirketleri için özel bir vergi rejimi öngörmüştür (ETVE). Aynı zamanda benzin ve sigara ayrı vergilendirilmektedir. Bask ve Navara bölgelerinde de vergisel açıdan bazı farklı uygulamalar görülmektedir.

İspanya’nın şirketler açısından bazı vergi oranları şöyledir: Kurumlar Vergisi standart oranı %25, şube kar vergisi %25, sermaye kazançları vergisi %25, gelir vergisi %1, stopaj vergisi çeşidine göre %0 ila %24 arasında değişkenlik göstermektedir. Gayrimenkul vergisi ise kentsel bölgede %1.1’e, kırsal bölgede ise %0.9’a kadar artış gösterebilmektedir. Damga vergisi oranı bölgesel olarak ve işlemin niteliğine göre değişkenlik göstermekle birlikte genellikle %0,5-2 arasındadır. KDV standart oranı ise %21’dir. 

ii. Bazı Dolaylı Vergi Çeşitleri

• KDV 

İspanya sınırları içerisinde gerçekleşen her mal ve hizmet tedariki, iç ticaret kazancı ve mal ithalatı üzerinden alınan vergi çeşidi KDV’dir. Sigorta, sağlık, eğitim ve konut kirası ile ilgili olan hizmet ve mal tedariki işlemleri de dâhil olmak üzere, bazı işlemler KDV’den muaftır. Kanarya Adaları’nda KDV uygulanmamakla birlikte özel bir satış vergisi (IGIC) uygulanmaktadır. IGIC, KDV ile benzeşen bir dolaylı vergi olup vergi oranı KDV’den daha azdır; standart KDV oranı %21 iken Kanarya Adaları’nda temel IGIC oranı %7’dir. 

• Gayrimenkul Vergisi

İspanya’da taşınmaz sahipleri, kentsel bölgede %1,1’e, kırsal bölgede ise %0,9 oranına kadar artış gösterebilen gayrimenkul vergisi ödemekle mükelleftir. Taşınmazın devri sırasında değer değişimi gündeme gelirse bir takım ek vergisel yükümlülükler doğmaktadır. 

İspanya’da bir gayrimenkule sahip olan ya da kontrolünü elinde bulunduran, ancak ikametgâhı olmayan kimseler söz konusu gayrimenkul üzerinden %3 oranında vergi ödemek ile yükümlüdür.

• İntikal Vergisi

İntikal vergisi oranları bölgesel olarak farklılık göstermektedir. Ancak bölgesel bir düzenlemenin söz konusu olmadığı durumda taşınmaz mal devri işlemi %6, taşınır malın devri işlemi ise %4 gibi bir vergisel oran üzerinden gerçekleştirilir.

• Çevre Vergisi

Araç kayıt vergisi, yolcu araçları, botlar ve motorlu hava araçları da dâhil olmak üzere son kaydının İspanya’ya yapılacağı araçlara uygulanır ve kıymet esaslı vergisel oranlama üzerinden hesaplanır. Araç kayıt vergisi, aracın kendisine ve karbon dioksit emisyon oranına göre %0 ila 12 arasında farklılık göstermektedir. 

iii. Başlıca Vergi Muafiyetleri ve Kredileri

AR-GE (giderlerin %25 ila %42'si) ve mevcut ürünlerin teknolojik inovasyonu için (masrafların %12'si) vergi teşvikleri sunulmaktadır. Özel vergi muamelesi sınai kalkınma bankaları ve girişim sermayesi firmaları ve vakıfları için de uygulanmaktadır.

İspanya'da vergiler hakkında daha fazla bilgi edinmek için Globaltrade.net, Uluslararası Ticari Hizmet Sağlayıcıları Rehberine ve Deloitte İspanya vergisel oranları yazısına tıklayabilirsiniz.

VI.     İspanya’da Şirket Kurulması

İspanya’da şahıs şirketi kurulabileceği gibi anonim veya limitet şirket kurulması veya Türkiye’deki bir şirketin İspanya’ya şubesinin açılması da mümkün bulunmaktadır.

Bir şirket kuruluşu ile ilgili formalitelerin tümü, normal şartlarda 1-1,5 ay gibi bir sürede tamamlanabilmektedir. Ancak, bürokratik engeller dolayısıyla bu işlemler özellikle yaz aylarında daha uzun zaman alabilmektedir. Örneğin bir noter işleminin gerçekleştirilebilmesi için bir hafta önceden randevu almak gerekebilmektedir. 

i. Kuruluş Aşaması

Asgari sermaye şartı açısından incelenecek olursa, anonim şirket için 60.100 EUR, limitet şirketler için 3.000 EUR asgari sermaye konulması gerekmektedir. Bu sermayenin anonim şirketler için dörtte birinin, limitet şirketler için ise tamamının kuruluş esnasında, bir bankaya bloke edilmek suretiyle ödenmesi gerekmektedir. 

Şube açılması halinde, tamamının kuruluşta ödenmesi şartıyla, yapılacak işin mahiyetine uygun bir miktar sermayenin şubeye ayrılması gerekmektedir. 

Şirket kurmak veya şube açmak için İspanya’da oturma veya çalışma izni olması gerekmemektedir. Ancak, kurulacak şirkette yönetici veya başka bir şekilde görev alabilmek için, çalışma izni alınması gerekir. Şirket kurulması halinde ortaklardan birinin şirket ana sözleşmesini ve diğer belgeleri, ilgili İspanyol noteri ve diğer makamlar nezdinde imzalamak üzere, fiilen hazır bulunması gerekmektedir. Diğer ortaklar bu işlemi, imza atan ortak haricindeki bir temsilciye vekâlet vererek yaptırabilirler.

ii. Şube Açılması 

Türkiye’deki bir şirketin İspanya’da şube açması durumunda ise, ilgili Türk şirketinin yetkili organınca bu yönde bir karar alınması ve bir kişinin bu konudaki işlemleri gerçekleştirmek üzere yetkilendirilmesi gerekir. Ayrıca, şirket yetkili organın kararı, yetki belgesi ve şirketin ana sözleşmesinin ilgili İspanyol konsolosluğunca tasdik edilmiş suretlerinin temin edilmesi gerekmektedir.

İspanya’da şirket kuruluşu ile ilgili daha detaylı bilgiler için linke tıklayabilirsiniz. 

VII.    İspanya Devlet Yatırım Teşvikleri ve Yatırım İmkânları

İspanya, istihdam, rekabet gücü, ekonomik büyüme, Ar-Ge ve teknolojik gelişimin güçlendirilmesine önem vererek kapsamlı bir yatırım teşvik sistemi geliştirmiştir. 

İspanya’daki teşvikler;

- İşgücü yetiştirilmesi ve istihdam sağlanmasına ilişkin merkezi hükümet ve bölgesel teşvikler,
- Özel sanayi kolları için merkezi hükümet teşvikleri,
- Belirli bölgelerde yatırım için merkezi hükümet teşvikleri,
- Küçük ve orta ölçekli firmalar için merkezi hükümet teşvikleri,
- AB kaynaklı teşvikler. 

İspanya Devlet Yardımları hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.   

AB Yardımları hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

VIII. İspanya’da Yabancı İşçi Statüsü Kazanılması, Oturma İzni ve Çalışma Vizesi Alınması       

İspanyol ve AB mevzuatına göre yasal olarak İspanya’da çalışan birliğe üye olmayan vatandaşları, İspanya vatandaşları ile aynı haklara sahiptirler. Ancak İspanyol mevzuatına göre birliğe üye olmayan vatandaşların İspanya’da çalışabilmesi için özel bir çalışma vizesi, iş ve oturma izni alması gerekmektedir. 

AB vatandaşları dışında personel almak isteyen işverenler, İspanya Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı’ndan çalışma izni almalıdır. Çalışma izinleri, İspanya’daki ilgili iş sektörünün istihdam durumu göz önüne alınarak hazırlanmaktadır. Çalışma izni sonrasında kişi bulunduğu ülkedeki İspanyol konsolosluğuna çalışma vizesi için başvurmalıdır. 5 yıl boyunca sürekli olarak İspanya’da yasal yollardan ikamet etmekte olan yabancılar, maaşlı işçi veya serbest meslek sahibi çalışma ve oturma izinlerini yeniledikten sonra “daimi oturma izni” alabilir. Bu izin alındıktan sonra da her 5 yılda bir yenilenmek üzere “daimi kimlik kartı” için başvurmak zorundadırlar. 

i. Golden Visa

Golden Visa, yani ülkeye yapılacak yatırımlar dolayısıyla kişilere oturma izni veya vatandaşlık verilmesi, İspanya dâhil pek çok AB üyesi ülkede mevcuttur. 

İspanya’da ise, 27 Eylül 2013’te yürürlüğe giren Yatırımcılar Kanunu ile AB vatandaşı olmayan vatandaşlara oturma izni ve vatandaşlık verilmesi için bir takım olanaklar tanınmıştır.

Bu kanuna göre, İspanya toprakları içerisinde500,000 Euro’luk bir gayrimenkul yatırımı yapan kişilere oturma izni verilmektedir. Bunun yanı sıra, (i) İspanyol banka hesaplarına en az 1.000.000 Euro yatırıldığında; (ii) İspanyol şirketlerinden en az 1.000.000 Euro’luk hisse alımı yapıldığında; (iii) İspanyol Hazine senetlerine en az 2.000.000 Euro’luk yatırım yapıldığında da “oturma izni” verilmektedir. Her 2 yılda bir yenilenebilen bu oturma izinleri ise, 5 yıldan sonra vatandaşlığa dönüşebilmektedir.

IX.     Çifte Vergilendirme Anlaşması ve diğer İkili Anlaşmalar 

Çifte vergilendirmeyi önlemek amacıyla, Türkiye ile İspanya arasında, Türkiye Cumhuriyeti ile İspanya Krallığı Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması (“Anlaşma”) imzalanmıştır. Söz konusu Anlaşma ile Türkiye’de veya İspanya’da bulunan bir teşebbüse ait kazanç, söz konusu teşebbüs diğer devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticari faaliyette bulunmadıkça, yalnızca bu devlette vergilendirilecektir. Ancak, söz konusu teşebbüs yukarıda bahsedilen şekilde bir ticari faaliyette bulunursa, teşebbüsün kazancı yalnızca işyerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere bu diğer devlette vergilendirilebilecektir. Söz konusu çifte vergilendirmenin önlenmesine ilişkin benzer hükümler, çalışanlar için ücret gelirleri, serbest meslek sahiplerinin kazançları ve emekli maaşları için de geçerlidir.

X.    Bazı Kişi, Kurum ve Kuruluşların İletişim Bilgileri

1. İspanya Ticaret Müsteşarlığı, Büyükelçilikler ve Başkonsolosluk

i.      İspanya Ankara Büyükelçiliği

Adres: Abdullah Cevdet Sok. No: 8, 06680 Çankaya/Ankara
Tel: [+90] (312) 440 17 96 /21 69 
Websitesi: http://www.exteriores.gob.es 

ii.    İstanbul İspanya Başkonsolosluğu

Adres: Karanfil Araligi Sok. N.º 16. 1 Levent 34330 Beşiktaş. Istanbul. 
Tel: [+90] 270 74 10
Websitesi: http://www.ispanyakonsoloslugu.com

iii.   T.C. Madrid Büyükelçiliği

Adres: Madrid Ticaret Müşaviri: Fatma Kayhan Embajada de Turquía C/Rafael Calvo, 18 2ºA-B 28010 Madrid
Tel: [+34] 913 103 904
E-Posta: embajada.madrid@mfa.gov.tr
Websitesi: http://madrid.be.mfa.gov.tr 

iv.    İspanya Büyükelçiliği Ekonomi ve Ticaret Ataşeliği Ankara Ofisi

Adres: And Sok. No:8 / 14-15 06680 Çankaya/Ankara 
Tel: [+90] (312) 468 70 47
E-posta: ankara@comercio.mineco.es

v.     İspanya İstanbul Başkonsolosluğu Ticaret Müsteşarlığı

Adres: Cumhuriyet Cad. No:42 D:7-8 Kat:4 80200 Şişli/İstanbul
Tel: [+90] (212) 296 61 61
E-posta: estambul@comercio.mineco.es

2.     Ticaret Odaları

i.      Resmi Türk-İspanyol Sanayi ve Ticaret Odası (Embajada Española en Turquía)

Adres:Abdullah Cevdet Sk 8. Çankaya Mh.,06680 Ankara, Türkiye
Tel: [+90] (312) 438 03 92
E-posta: emb.Ankara@maec.es

3.     DEİK Konsey Bilgisi

DEİK Türkiye İspanya İş Konseyi ile ilgili bilgiye erişim için tıklayınız.

4.     Hukuki Destek

i.       TC Ekonomi Bakanlığı Listesi

TC Ekonomi Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan avukat danışman listesine erişmek için tıklayınız.

5.     Bölgesel Yabancı Sermaye Acentaları 

İspanya’da yar alan bölgesel yabancı sermaye acentalarının iletişim bilgileri için tıklayınız.

6.    Ticari Bilgi Kaynakları

Pazarlar ile ilgili bilgi alınabilecek uluslararası veri tabanlarının listesine ulaşmak için tıklayınız.

7.    Ticaret Müşavirine Danışma

TC Ekonomi Bakanlığı’nın “Ticaret Müşavirine Danışın” uygulamasını kullanarak yurtdışında görevli Ticaret Müşavir ve Ataşelerine görev yaptıkları ülke pazarlarına dair soru sorma, bilgi talep etme ve bu taleplerinizi takip etme imkânına ulaşabilirsiniz: http://musaviredanisin.ekonomi.gov.tr/

XI. Faydalı Web Siteleri

- Dışişleri Bakanlığı (Ministerio de Asuntos)
- Ekonomi Bakanlığı (Ministerio de Economia)
- Tarım, Balıkçılık ve Gıda Bakanlığı (Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentacion)
- Kalkınma Bakanlığı (Ministerio de Fomento)
- Sağlık ve Tüketici İşleri Bakanlığı (Ministerio de Sanidad y Consumo)
- İspanya Merkez Bankası (Banco de Espana)
- İspanyol Turizm Kurumu (Instituto de Turismo de Espana)
- Cervantes Kültür Merkezi (Instituto Cervantes)
- Türk İspanyol Ticaret Odası
- http://www.spainbusiness.gen.tr
- http://www.investinspain.org